Het Pavlov effect

Tijdens een whatsapp uitwisseling met een vriendin kom ik tot de conclusie dat wij als mens één grote geconditioneerde Pavlov machine zijn. Nu ik dagelijks met mijn emotie machine aan het werk ben, mogen mijn negatieve emoties er helemaal zijn. Geen angst voor de angst meer. Kort samengevat is mijn emotie machine een metafoor voor het aanzetten van een emotie totdat deze niet meer op te wekken is. Het effect is dat het gevoel verdwijnt en de emotie zijn waarde verliest. Als je wilt weten hoe dit in detail werkt, kun je het beste mijn vorige blog lezen.

Terugkomend op het Pavlov fenomeen. Pavlov betekent voor mij automatisch reageren op een positieve of negatieve prikkel. Dus reageren zonder na te denken. Direct op de automatische piloot. Mensen doen dit doormiddel van betekenisgeving en de gedachtes die daaruit voortkomen. Met behulp van mijn emotie machine mag ik mijn negatieve emoties weer voelen. Sinds ik dit voluit durf, kan ik mijn emoties koppelen aan gedachtes die bij deze gevoelens horen. Na enige tijd begon ik hier een patroon in te herkennen. Een soort programmering. Vroeger zat er bij mij geen tijd tussen perceptie en reactie. Dus het was zien, horen, voelen of bedenken en direct reageren. Met de snelheid van het licht bij wijze van spreken. Aan de hand van de betekenisgeving positief of negatief was de reactie er naar toe of er vanaf. Of anders gezegd iets reactief niet willen of wel willen. Van de gevolgen van mijn reactie had ik regelmatig spijt. Ik zal een concreet voorbeeld geven.

Vanochtend aan de ontbijttafel speelde mijn zoon Mees met een tennisracket. Het racket vloog wat wild door de lucht. Ik zat er redelijk dichtbij. Er kwam een beeld in mij op dat het racket mij raakte. Tegelijkertijd bemerkte ik een niet prettig gevoel bij de gedachte dat dat kon gebeuren. Ik stond op het punt hem te wijzen op dit gevaar en hem te vragen te stoppen. Totdat ik dacht: uh laat ik nu eens niet reageren op deze gedachte die een gevoel van gevaar bij mij opwekt zonder dat er werkelijk gevaar is. Hij ging door met zwaaien. Met volledige controle over zijn spel zonder dat er iets mis ging. Door het emotie machine was mijn gevoel van dreiging binnen een paar seconden weg. Daardoor kon ik ontspannen toekijken hoe Mees met plezier en handigheid met zijn racket speelde. Normaal had ik waarschijnlijk op een kattige toon gevraagd te stoppen met dit gedrag. Vanuit een gevoel dat hij geen rekening met mij hield op dat moment. De reactie zonder invloed van het Pavlov effect vond ik vriendelijk en fijner. Daarbij droeg het bij aan de positieve sfeer van het resterende deel van het ontbijt.

Zo ging ik de hele dag door om mijn Pavlov reactie voor te zijn. Het feit is dat ik nu weet dat merendeel van mijn gedrag voortkomt uit mijn Pavlov programma.

Het Pavlov fenomeen is niet zo gek als je kijkt naar hoe wij worden opgevoed in onze prestatiemaatschappij. Doe je iets goed dan krijg je een beloning. Doe je iets fout dat krijg je niets of straf. We worden net als die Pavlov dieren geconditioneerd om perfect te zijn omdat we verslaafd zijn aan de beloning die je hiervoor krijgt. Bij de gedachte op geen beloning voelen wij direct het ontwenningsverschijnsel in de vorm van angst. De angst voor straf of geen erkenning maakt dat wij geen fouten mogen maken van onszelf. Dit geeft enorm veel onbewuste stress. Mensen zijn nu eenmaal niet perfect en maken fouten om te kunnen leren. Waar gaan wij deze vicieuze cirkel doorbreken. Ik denk door te beginnen bij ons zelf.

Wie laat jij sturen? Je geconditioneerde Pavlov programma of jij zelf? Het is mij gelukt deze vicieuze cirkel te doorbreken. Volgens mij kun jij dat ook!

Reageren op deze blog of je opgeven voor de mailinglijst? Scrol nog even door naar beneden en vul je gegevens in. Deze blog promoten op Facebook, linkedin of Twitter kan helemaal onderaan de pagina links.